Skłudzewo

  p. toruński lotnicze 21.10.2008 2 342 DSCF5227

          Skłudzewo leży na malowniczym wzniesieniu graniczącym ze stromymi, opadającymi ku południowi zboczami Kotliny Toruńskiej. Gmina Zławieś Wielka, do której należy Skłudzewo znajduje się na obszarze dwóch
odrębnych makroregionów fizjograficznych Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej (mezoregion Kotlina Toruńska) i Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego (mezoregion Pojezierze Chełmińskie). Sama miejscowość
znajduje się na wysokości około 75 m.n.p.m. Atutem Skłudzewa i okolicy jest piękno położenia i urozmaicony krajobraz. Pradolina Wisły, na którą rozciąga się rozległy widok zachowała w dużej mierze swe naturalne walory
przyrodnicze. W kierunku południowym i południowo – zachodnim ciągną się ciemnogranatowe bory sosnowe Puszczy Bydgoskiej, które gęsto pokrywają wygięte w kierunku wschodnim pasma wydm dochodzących do wysokości około 40 metrów. Ukryte wśród zieleni skupiska domków, nie dominują nad połaciami lasów mieszanych i łąk bogatych w torf.

Film pt. „Spacerem po pięknym Skłudzewie„, wykonany przez Pana Piotra Młynarczyka.

Patrząc w kierunku południowo – wschodnim, przy dobrej pogodzie można dostrzec białe masywy wieżowców Torunia oddalonego od Skłudzewa o około 30 kilometrów. Na południe w linii prostej, na horyzoncie widać maszt radiowy znajdujący się w okolicy Solca Kujawskiego, sama miejscowość natomiast jest mało widoczna w ciągu dnia, dopiero nocą można dojrzeć zgrupowania oświetlonych budynków i linie świateł wyznaczających po obu stronach Wisły drogi krajowe numer 80 i 10. Patrząc na zachód w kierunku Bydgoszczy nie dojrzymy zabudowań Fordonu oddalonego o około 21 kilometrów, ani innych dalszych dzielnic miasta, gdyż są zasłonięte przez zalesione wzniesienia. Okolice Skłudzewa znajdujące się na styku wysoczyzn pojeziernych i pradoliny Wisły, odznaczają się urozmaiconą budową geologiczną i rzeźbą terenu.

[nggallery id=3]

Efektem jest wielkie zróżnicowanie gleb – od bagiennych po piaski wydmowe i rzadkie w tej części kraju bogate w węglan wapnia – gleby wapnicowe. Na okolicznych wzniesieniach terenowych, przeważają dość żyzne pola uprawne sąsiadujące z rozległymi kompleksami borów sosnowych i mieszanych na glebach gorszej jakości. Dno Kotliny, na które szeroko rozciąga się widok ze wzniesień skłudzewskich, gęsto pokrywają pola i użytki zielone mocno poprzecinane ciekami wodnymi, pasami zadrzewień, małymi gajami czy lasami. Na zboczach i w wąwozach zachowały się pozostałości grądów, czyli dawniej tu występujących gęstych lasów liściastych. Na dobrze doświetlonych, południowych zboczach rosną ciepłolubne zarośla i murawy. Różnorodność terenu, silne nawodnienie dna Kotliny, występowanie cieków wodnych naziemnych i podziemnych płynących z suchych nasłonecznionych wzniesień ku dolinie Wisły, a także znikoma ingerencja człowieka w dość trudny do zagospodarowania krajobraz sprzyjały rozwojowi różnorodnych, unikalnych gatunków roślin takich jak np. rzadko występująca w Polsce ostnica Jana czy sasanki – składniki tak zwanego „zimnego stepu”.

Teren wokół Skłudzewa był do niedawna słabo zaludnionym, typowo rolniczym terenem. Siedliska ludzkie były bardzo rozproszone ze względu na podmokłe podłoże na dnie Kotliny i silne pofałdowanie terenu w samej wsi. Miejscowości takie jak Zławieś Wielka, Zławieś Mała, Stanisławka czy Rzęczkowo, znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie Skłudzewa, leżą w promieniu około 5 – 7 kilometrów i połączone są ze sobą lokalnymi drogami nieznacznie oddalonymi od łączącej Toruń z Bydgoszczą ruchliwej trasy numer 80. Brak możliwości wielohektarowych upraw zatrzymał ekspansję rolniczą na tym obszarze umożliwiając w niemalże dowolny sposób naturalny rozrost i rozwój dzikiej fauny i flory. Okoliczni, rdzenni mieszkańcy skupili się na eksploatowaniu niewielkich pól niezagrożonych nagłym podniesieniem poziomu wód gruntowych, czy też takich, które znajdowały się na rzadko tu występującym płaskim terenie. Pola uprawne otaczające głównie od północnego – zachodu po północny – wschód leżącą na wysoczyźnie część Skłudzewa są zamknięte na horyzoncie gęstymi lasami iglastymi. Gospodarstwa rdzennych mieszkańców Skłudzewa ciągną się wzdłuż czterech głównych dróg przebiegających przez miejscowość: na północ w kierunku Dąbrowy Chełmińskiej, na północny – zachód w kierunku Bolmina, na zachód do Stanisławki i na wschód do Rzęczkowa. Dwie pierwsze drogi prowadzą przez tereny lepiej przystosowane pod uprawę roli, dzięki czemu większa część mieszkańców wybrała te właśnie okolice, znajdujące się w znacznym oddaleniu od centrum miejscowości. Dwie pozostałe drogi biegną poniżej skarpy – na dnie kotliny, co przyczyniło się do rozwinięcia gospodarstw na południe, w kierunku Wisły. Dzięki takiemu rozmieszczeniu siedlisk ludzkich i związanego z nimi zagospodarowania terenu, nienadająca się do uprawy skarpa i pofałdowane, silnie zalesione obszary wokół niej nie były eksploatowane na potrzeby rolnictwa, przez co zachowały naturalne walory krajobrazowe.

Od kilku lat można natomiast obserwować rozrost siedlisk ludzkich spowodowany napływem osiedlających się na nieurodzajnych glebach migrujących z miast ludzi, niezwiązanych z rolnictwem. Nowi mieszkańcy nie
utrzymują się z uprawy ziemi, a przyciągają ich wyjątkowe walory krajobrazowe. Dla nich wartością jest obcowanie z przyrodą z dala od zgiełku miasta. Dzięki temu naturalny krajobraz pomimo wielości nowopowstałych domków nie jest drastycznie modyfikowany. W okolicy Skłudzewa jak i w samej miejscowości znajduje się wiele obiektów
zabytkowych, podnoszących atrakcyjność tego terenu i stanowiących atrakcję turystyczną i ciekawostkę historyczną. Są to między innymi zachowane pozostałości po średniowiecznych grodziskach, stojący przy
drodze, prowadzącej do dworu mały pomnik – symboliczna mogiła mieszkańców wsi zamordowanych przez niemieckich okupantów w czasie II wojny światowej oraz znajdujący się w Skłudzewie zespół dworsko –
parkowy, nazywany również zespołem pałacowo – parkowym, który jest siedzibą Fundacji Piękniejszego Świata.

Zapraszamy na wirtualny spacer z google street view.


Wyświetl większą mapę